Czas pracy jest jednym z kluczowych aspektów życia zawodowego, który wpływa na jakość życia, zdrowie oraz ogólną równowagę między życiem prywatnym a zawodowym. W Europie różnice w liczbie przepracowanych godzin tygodniowo wnikają z odmiennych modeli gospodarczych, tradycji pracy oraz regulacji prawnych. W tym artykule przyjrzymy się, ile godzin tygodniowo spędzają w pracy mieszkańcy różnych krajów europejskich.
Czas pracy w Polsce – regulacje prawne
W Polsce czas pracy reguluje Kodeks pracy. Standardowy wymiar czasu pracy wynosi 8 godzin dziennie, co przekłada się na 40 godzin tygodniowo. Zgodnie z polskim prawem pracownik nie może pracować dłużej niż 48 godzin tygodniowo – łącznie z godzinami nadliczbowymi – w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Dodatkowo każdemu pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz 35 godzin odpoczynku tygodniowego.
Średni czas pracy w Europie
Raport Eurostatu za 2023 rok dostarcza szczegółowych danych na temat średniego czasu pracy w Europie, uwzględniając różnice między krajami oraz wpływ czynników demograficznych i strukturalnych. W 2023 roku średni czas pracy w Europie wynosił tygodniowo 36,1 godzin. Średnio najdłuższy tydzień pracy w Europie odnotowano w:
- Grecji – 39,8 godzin,
- Rumunii – 39,5 godzin,
- Polsce – 39,3 godzin.
Z kolei najkrótszy czas pracy odnotowano w Holandii, gdzie wynosił on zaledwie 32,2 godziny, oraz w Austrii – z wynikiem 33,6 godzin tygodniowo. Różnice te mogą być przypisane zarówno lokalnym normom kulturowym, jak i specyficznej strukturze gospodarki danego kraju. Na przykład w Grecji i Rumunii, dłuższy czas pracy może być wynikiem silnej potrzeby ekonomicznej i mniejszej elastyczności rynku pracy. Natomiast w Holandii, krótszy czas pracy odzwierciedla bardziej zrównoważone podejście do życia zawodowego, które jest wspierane przez politykę rządu promującą work-life balance.
Warto także zauważyć, że osoby zatrudnione w pełnym wymiarze godzin pracują średnio 39,4 godziny tygodniowo, podczas gdy osoby pracujące na część etatu średnio tylko 20,2 godziny. Ponadto średnio 38,3 godziny w tygodniu przepracowali zatrudnieni w sektorze prywatnym, co jest wyraźnie wyższe niż w sektorze publicznym, gdzie czas pracy wyniósł 34,7 godziny tygodniowo.
Tygodniowy czas pracy w Europie
Tygodniowy czas pracy w Europie różni się w zależności od kraju, przy czym regulacje dotyczące maksymalnej liczby godzin pracy są często ustalane przez prawo krajowe lub układy zbiorowe. W Unii Europejskiej standardowy tygodniowy czas pracy wynosi 40 godzin, jednak niektóre państwa zdecydowały się wprowadzić krótszy tydzień pracy. Poniżej znajdziesz wymiar czasu pracy w wybranych krajach europejskich:
- Francja – 35 godzin,
- Niemcy – od 38 do 40 godzin,
- Hiszpania – 40 godzin,
- Włochy – 40 godzin,
- Polska – 40 godzin,
- Holandia – od 36 do 40 godzin,
- Dania – 37 godziny,
- Szwecja – 40 godzin,
- Norwegia – od 37,5 do 40 godzin,
- Wielka Brytania – od 37 do 40 godzin.
4-dniowy tydzień pracy w Europie
W ostatnich latach kilka krajów europejskich zdecydowało się na zbadanie wpływu skrócenia tygodnia pracy. Takie działanie jest częścią szerszej debaty na temat poprawy równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, zwiększenia efektywności pracy oraz dostosowania się do zmieniających się potrzeb pracowników.
Islandia była jednym z pierwszych krajów, które przeprowadziły szeroko zakrojony pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy w latach 2015-2019. W badaniu wzięło udział około 2 500 pracowników z różnych sektorów, w tym urzędów publicznych i przedsiębiorstw prywatnych. Wyniki pokazały, że krótszy tydzień pracy nie tylko nie obniżył produktywności, ale także znacząco poprawił samopoczucie pracowników, zmniejszył poziom stresu i sprawił, że wiele z nich odczuwa mniejsze wypalenie zawodowe. Do efektów pozytywnego skrócenia tygodnia pracy można także zaliczyć poprawę zdrowia fizycznego. Sukces tego pilotażu sprawił, że na skrócenie tygodnia pracy zdecydowało się 86% islandzkich pracowników.
W 2021 roku kroki w kierunku skrócenia tygodnia pracy podjęła także Hiszpania. Rząd ogłosił plan pilotażowy, którego celem było zachęcenie firm do wprowadzenia 4-dniowego tygodnia pracy bez obniżania wynagrodzeń pracowników. Program ten skierowany głównie do małych i średnich przedsiębiorstw miał sprawdzić, czy skrócenie tygodnia pracy wpłynie pozytywnie na produktywność, redukcję absencji oraz poprawę zdrowia psychicznego pracowników.
Z kolei Belgia wprowadziła reformę prawa pracy w 2022 roku, która umożliwia pracownikom przejście na 4-dniowy tydzień pracy bez redukcji całkowitej liczby godzin przepracowanych. Zamiast 8-godzinnego dnia pracy przez pięć dni, pracownicy mogą zdecydować się na dłuższe, 10-godzinne dni pracy przez cztery dni, uzyskując dodatkowy dzień wolny.
Jeden z największych na świecie pilotaży 4-dniowego tygodnia pracy ruszył w czerwcu 2022 roku w Wielkiej Brytanii. W projekcie wzięło udział ponad 70 firm z różnych branż – od technologii po opiekę zdrowotną. W ramach tego pilotażu uczestnicy pracowali mniej godzin i otrzymali pełne wynagrodzenie, ale z zastrzeżeniem, że muszą utrzymać tę samą lub wyższą produktywność. Wyniki tego eksperymentu były bardzo pozytywne: wiele firm zauważyło wzrost produktywności, a pracownicy odczuli znaczną poprawę jakości życia, co skłoniło część firm do stałego przyjęcia 4-dniowego tygodnia pracy.
Zarejestruj się w Kadromierzu i ułatw sobie zarządzanie zespołem dzięki nowoczesnym narzędziom do planowania grafiku pracy online. Nasza platforma zapewnia szybki dostęp do rejestracji i ewidencji czasu pracy, co pozwala na efektywne monitorowanie i optymalizację działań pracowników. Dołącz do Kadromierza i odkryj, jak proste może być zarządzanie czasem pracy w Twojej firmie!
