Nadgodziny kierowców

Udostępnij wpis:

Share on facebook
Share on linkedin
Share on email

Najczęstszą formą rozliczania nadgodzin kierowców jest ryczałt. Co do zasady wprowadzenie go zwalnia pracodawcę z obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy, gdyż zastępuje dokładne wyliczenia dotyczące nadgodzin z powodu problemów z dokładnym określeniem ram pracy, wynikających ze świadczenia pracy poza siedzibą firmy. Dowiedz się więcej o czasie pracy kierowców.

Kierowca dostawczy sięga po paczkę leżącą na miejscu pasażera

Godziny nadliczbowe kierowcy

Kwestie dotyczące wynagrodzeń kierowców reguluje ustawa o czasie pracy kierowców z dnia 16 kwietnia 2004 r. oraz Kodeks pracy. Dodatkowymi dokumentami mogą być wyroki Sądu Najwyższego, stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy lub przepisy wewnątrzzakładowe.

Do wykonywania pracy ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także pracy ponad dobowy przedłużony wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego kierowcę systemu i rozkładu czasu pracy, należy praca w godzinach nadliczbowych. Tak wynika z definicji wspomnianej ustawy o czasie pracy kierowców.

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

  • sytuacji i zdarzeń wymagających od kierowcy podjęcia działań dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia albo usunięcia awarii,
  • szczególnych potrzeb pracodawcy.

Czas pracy kierowców

Zgodnie z ustawą czasem pracy kierowcy jest okres od rozpoczęcia do zakończenia pracy. Obejmuje on wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego, a w szczególności:

  • kierowanie pojazdem,
  • załadunek i rozładunek wykonywany osobiście,
  • sprzątanie i konserwacja techniczna,
  • każda inna praca zmierzająca do zapewnienia bezpieczeństwa pojazdu, jego ładunku i pasażerów lub do wypełnienia ustawowych, lub wykonawczych zobowiązań bezpośrednio związanych z trwającą operacją transportową,
  • okresy, w których nie może on swobodnie dysponować swoim czasem i zobowiązany jest pozostawać na swoim stanowisku pracy, w gotowości do podjęcia normalnej pracy, wraz z niektórymi zadaniami związanymi z dyżurowaniem, w szczególności podczas okresów oczekiwania na załadunek lub rozładunek, w przypadku, gdy przypuszczalny czas ich trwania nie jest z góry znany.

Jak liczyć dobę kierowcy?

Dla celów rozliczania czasu pracy i ustalania uprawnienia do wynagradzania za pracę w godzinach nadliczbowych, przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której kierowca rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy w systemie równoważnego czasu pracy. Pojęcie doby w ustawie jest tożsame z dobą pracowniczą, określoną w Kodeksie pracy i nie pokrywa się z dobą kalendarzową, gdyż doba rozliczeniowa może przypadać na dwa dni kalendarzowe.

Najpopularniejsze sposoby określania dób rozliczeniowych:

  • od pierwszego zdarzenia z nachodzeniem dób,
  • od pierwszego zdarzenia bez nachodzenia dób,
  • według określonych godzin zgodnie z harmonogramem.

kokpit w samochodzie

Limity pracy w godzinach nadliczbowych

Czas pracy kierowcy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. W stosunku do kierowców wykonujących przewóz drogowy mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszcza się przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę – w ramach systemu równoważnego czasu pracy. Okres rozliczeniowy w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być przedłużony maksymalnie do 3 miesięcy, a przy pracach uzależnionych od pory roku lub warunków atmosferycznych do 4 miesięcy.

Tygodniowy czas pracy kierowcy może być przedłużony do 60 godzin, jeśli średni tygodniowy czas pracy nie przekroczy 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 4 miesiące. Roczny limit godzin nadliczbowych dla kierowców nie może przekroczyć 260 godzin w roku kalendarzowym. Większy limit można określić w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub jeśli w danym zakładzie pracy takie nie obowiązują, to w umowie o pracę. Maksymalny limit godzin nadliczbowych, jaki może ustanowić pracodawca, wynosi 416 godzin w roku.

Odbiór nadgodzin

Zgodnie z art. 151 Kodeksu pracy pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje wypłata normalnego wynagrodzenia zasadniczego z dodatkiem w wysokości 50%, lub 100% należnego wynagrodzenia. Możliwe jest też wykorzystanie przez pracownika czasu wolnego. Dopuszczalna jest także rekompensata w formie ryczałtu i właśnie to rozwiązanie jest najczęściej stosowane u kierowców.

Odbiór czasu wolnego – czy pracodawca potrzebuje wniosku pracownika

Liczba przepracowanych godzin nadliczbowych przez pracownika może być przełożona na dni wolne. Będą one do odebrania w różnych wymiarach w zależności od tego, czy będzie to z wykorzystaniem wniosku pracownika, czy zaproponowane przez pracodawcę.

Jeśli pracownik złoży wniosek, pracodawca zobowiązany jest udzielić dni wolne w proporcji 1:1. Przykładowo, za 5 godzin pracy w nadgodzinach pracownik otrzymuje 5 godzin wolnego. Natomiast jeśli wolne zostanie narzucone przez pracodawcę, udzielone zostaje ono w proporcji 1:1,5. Oznacza to, że za 5 godzin nadliczbowych pracownik otrzymuje 7,5 godzin wolnego.

Sprawdź, jak odbierać nadgodziny.

Ryczałt za nadgodziny

Wprowadzenie ryczałtu jest dopuszczalne wyłącznie w stosunku do pracowników wykonujących stale pracę poza zakładem pracy w tym kierowców. Wysokość ryczałtu powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy pracownika.

Ustalając kwotę ryczałtu za nadgodziny, pracodawca powinien oprzeć się na przeciętnej ilości wypracowanych nadgodzin przez danego pracownika lub grupę pracowników na danym stanowisku w określonym czasie. Znając średnią liczbę, może ustalić kwotę ryczałtu za nadgodziny, który podobnie jak wynagrodzenie zasadnicze, powinien być wypłacany co miesiąc. Zapis określający termin wypłaty i kwotę ryczałtu powinien znaleźć się w umowie o pracę lub w aneksie do umowy. Jeżeli ryczałt za nadgodziny dotyczy nadgodzin kierowcy powstałych z przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy, np. gdy pracownik wykonuje pracę w sobotę, to można wypłacić go na koniec okresu rozliczeniowego.

Ustalenie ryczałtu za czas pracy w godzinach nadliczbowych nie pozbawia pracownika prawa do żądania dodatku do normalnego wynagrodzenia za pracę w nadgodzinach, jeżeli pracował on w wyższym wymiarze, niż wynika to z ustalonego ryczałtu. Kwestię dodatku do wynagrodzenia pracownika reguluje art. 151 KP.

Istotnym dla pracownika jest też fakt, że nieprzepracowanie liczby godzin, za które wypłacono ryczałt, nie rodzi konieczności zwrotu nadpłaconego ryczałtu. Taka sytuacja nie uprawnia również pracodawcy do zaliczenia nadpłaconego ryczałtu na poczet przyszłych godzin nadliczbowych, w kolejnym okresie rozliczeniowym.

Kierowca siedzący w mercedesie ustawia nawigację na telefonie

Ewidencja czasu pracy kierowców

Obowiązkiem pracodawcy jest prowadzenie ewidencji czasu pracy, która w przypadku kierowców zawiera się w formie:

  • zapisów na wykresówkach,
  • wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego,
  • plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego,
  • innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności,
  • rejestrów opracowanych na podstawie powyższych dokumentów.

W stosunku do pracowników objętych zadaniowym czasem pracy oraz pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub ryczałt za pracę w porze nocnej nie ewidencjonuje się godzin pracy. Prowadzenie mimo wszystko takiego spisu przydaje się, zwłaszcza w przypadku sytuacji spornych, a także na wypadek kontroli.

Dobrym rozwiązaniem jest system Kadromierz – znacznie ułatwia ewidencjonowanie czasu pracy kierowców. To aplikacja, która zbiera informacje dotyczące obecności pracowników i tworzy za Ciebie ewidencję czasu pracy, którą później możesz eksportować w wybrany przez siebie sposób.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Więcej wpisów:

Grafik pracy w gastronomii
Kompendium Wiedzy

Kodeks pracy w gastronomii – co należy wiedzieć?

Praca w gastronomii wymaga elastyczności oraz pracy w niestandardowych godzinach. Restauracje, kawiarnie i bary często funkcjonują siedem dni w tygodniu, a ich szczytowy czas pracy

Potrzebujesz gotowego narzędzia, które wyliczy nadgodziny za Ciebie?

Sprawdź najlepszy system na rynku!